Alle Registers Open

Afleveringen

• #5 - Toen Gonny van der Maten het orgel hoorde was ze direct verkocht (S02)

  Luister

  Jun 06 2022

  Elsbeth Gruteke gaat voor deze aflevering naar Wageningen en is in gesprek met Gonny van der Maten. Gonny werd al op jonge leeftijd gegrepen door het orgel. De klank, maar ook de harmonieën fascineerden haar. Ze was zeer gedreven en studeerde van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat. Ze crosste met haar brommertje door Amsterdam en naar Haarlem om concerten te bezoeken en ‘dronk’ alles in wat met muziek te maken had. Toen ze vroeger haar kinderen verhalen vertelde vond ze dat zo leuk dat ze zich heeft toegelegd om muziek te combineren met gedichten. Ze volgde stemacteercursussen en geeft regelmatig poëzieconcerten. Daarmee trekt ze door het hele land. Het werk van Gonny van der Maten bestrijkt vele terreinen. Zij is concertorganist, dirigent, cantor-organist en docent. Daarnaast componeert zij. Muziek speelt een hele belangrijke rol in haar leven. ...more

  Link Aflevering

• #4 - André van Vliet speelde Bach voordat hij echt goed noten las (S02)

  Luister

  May 02 2022

  André van Vliet, onder andere bekend van het EO-programma ‘Nederland Zingt’, begeleidt al vanaf zijn 9e de liederen tijdens de erediensten. Hij ziet dit als één van de belangrijkste opdrachten in zijn leven. Hoe dan ook speelt muziek een beslissende rol in zijn leven. Zo hoorde hij als klein jongetje eens zijn vader een werk van Johann Sebastian Bach spelen. Hij was er zó van onder de indruk dat hij, nog voordat hij op orgelles zat, net zolang heeft geoefend tot hij het onder de knie had gekregen.Geloof en muziek zijn voor hem onlosmakelijk met elkaar verbonden. Muziek kan mensen raken op een manier die woorden overstijgt. Bij gebruik van woorden moet de tekst de muziek ondersteunen, dat verdiept zijn geloofsleven. Elsbeth Gruteke maakt in deze aflevering van ‘Alle registers open’ kennis met deze enthousiaste en veelzijdige organist....more

  Link Aflevering

• #3 - Véronique van den Engh schildert vanaf een veelkleurig palet op ‘De Nachtwacht’ (S02)

  Luister

  Apr 04 2022

  In deze derde aflevering van ‘Alle registers open’ is Elsbeth Gruteke naar de St. Jans Kathedraal in ’s-Hertogenbosch afgereisd om kennis te maken met Véronique van den Engh. Toen Véronique een jaar of vijf was wist ze al dat ze organist wilde worden. Ze zat op de orgelbank bij haar oom en scheen toen gezegd te hebben: 'Dit wil ik later ook!' Het orgel bespelen is een rode draad in de familie van Van den Engh. ‘In elke generatie is er wel een organist. Dat is ergens bij de opa van mijn opa begonnen.’ Hoewel het motto van Véronique is: ‘Doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg’, heeft ze een boeiend en veelzijdig bestaan. Ze is er trots op dat ze het vierhonderd jaar oude orgel van zo’n twintig meter hoog mag bespelen. Ze noemt het ook wel ‘De Nachtwacht van ‘s- Hertogenbosch’. ...more

  Link Aflevering

• #2 - Sander van den Houten houdt van stamppotconcerten (S02)

  Luister

  Mar 07 2022

  Elsbeth Gruteke is voor ‘Alle registers open’ afgereisd naar de Evangelisch Lutherse Kerk in Den Haag. Daar maakt ze kennis met Sander van den Houten en het prachtige Bätz-orgel. Wat daarbij belangrijk is? Dat je met ziel en zaligheid speelt. Het orgel leeft en zingt en je kunt er heel veel stijlen op spelen. Dat maakt het bijzonder. Sander raakt er niet op uitgekeken. Het staat niet voor niets op de top 10 lijst van orgels. Deze veelzijdige organist timmert behoorlijk aan de weg. Hij bedenkt op ludieke wijze manieren om nieuw publiek te werven. Zo zijn er stamppotconcerten en ligt er ook een wijnproeverij in het verschiet. Het is iemand bij wie je je niet hoeft te vervelen. Als je goed luistert, hoor je soms een ambulance in zijn spel voorbijkomen. Hij vindt het leuk om grapjes uit te halen. Zijn spel is veelzijdig te noemen. Van Bach naar Gárdonyi, van klassiek naar jazz. ...more

  Link Aflevering

• #1 - Ab Weegenaar boetseert tonen (S02)

  Luister

  Feb 07 2022

  Ab Weegenaar is ditmaal gast in ‘Alle registers open’. Een bijzonder muzikaal mens met veel talenten. Hij heeft maar liefst twee studies aan het conservatorium afgerond. Naast organist is hij ook fagottist. Een unieke combinatie waardoor Ab een heel eigen stijl heeft weten te ontwikkelen en geleerd heeft een toon te ‘boetseren’. Als klein jongetje was hij al gefascineerd door het orgel. Doordeweeks sloop hij soms stiekem de kerk binnen en speelde dan heel zachtjes op het orgel. Zo bijzonder, zo groots en mysterieus vond hij dat. Ab vindt het leuk om de grenzen op te zoeken en speelt ook graag jazz op het orgel. Orgelspelen is hierdoor nooit saai, niet voor de organist maar ook niet voor de toehoorder. Elsbeth Gruteke ontmoet hem achter het Hinsz-orgel in de Bovenkerk te Kampen....more

  Link Aflevering

• #12 - Petra Veenswijk over haar gedrevenheid om organist te worden

  Luister

  Aug 09 2021

  Midden in het centrum van Delft staat de indrukwekkende Maria van Jessekerk, met een al even imposant Maarschalkerweerdorgel. Dat wordt al sinds 1987 bespeeld door Petra Veenswijk. Zij is te gast in deze aflevering van ‘Alle registers open’. Aanvankelijk was orgel spelen voor haar slechts een van de vele hobby’s. Maar telkens opnieuw werd de gedrevenheid aangewakkerd om zich aan de orgelmuziek toe te wijden. Inmiddels is ze een gevierd én geridderd organist. Met Elsbeth Gruteke bespreekt ze de personen en momenten die op haar weg een cruciale rol speelden....more

  Link Aflevering

• #11 - Gert van Hoef vond in het orgel zijn passie

  Luister

  Jul 12 2021

  Sommige organisten krijgen de muziek met de paplepel ingegoten. Bij Gert van Hoef was dat niet het geval. Op zijn 13de ontdekte hij dankzij een filmpje op YouTube per toeval zijn passie voor het orgel. Dat vuur is sindsdien blijven branden. In deze aflevering van ‘Alle registers open’ vertelt Gert aan Elsbeth Gruteke over de vele facetten die het orgelspelen voor hem heeft. Van het bewerken van geestelijke gezangen tot het spelen van filmsoundtracks en van het begeleiden van kerkdiensten tot het geven van concerten op zijn populaire YouTube-kanaal....more

  Link Aflevering

• #10 - Ton Koopman hoopt op een plekje tussen de leerlingen van Bach

  Luister

  Jun 14 2021

  In de tiende aflevering van ‘Alle registers open’ schuift Elsbeth Gruteke aan bij niemand minder dan Ton Koopman, een van de bekendste organisten en dirigenten die Nederland op dit moment rijk is. Ze ontmoet hem bij het Müllerorgel van de Waalse Kerk in Amsterdam, de kerk waar Koopman samen met zijn ‘Amsterdam Baroque Orchestra & Choir’ alle cantates van Johan Sebastian Bach opnam. Ondanks het feit dat hij een groot deel van zijn professionele leven aan Bach heeft gewijd, staat het voor Koopman als een paal boven water: ‘Bach doet het altijd beter.’ De composities van het 18de-eeuwse genie doen hem nog geregeld vol verwondering staan. Voor zichzelf hoopt hij op een bescheiden plaats tussen zijn leerlingen: ‘Ik probeer te begrijpen wat de grote meester wilde.’...more

  Link Aflevering

• #9 - Cees-Willem van Vliet ervaart de kracht van de liturgie

  Luister

  May 09 2021

  In deze aflevering van ‘Alle registers open’ gaat Elsbeth Gruteke in gesprek met Cees-Willem van Vliet. Al van jongs af aan is hij gefascineerd door het spel van de liturgie. Hij geniet van het heen-en-weer tussen de musicus en de gemeente. Het is een vorm van ‘community art’ die enorme uitwerking op mensen kan hebben. Dat is voor Cees-Willem belangrijker dan de muziek als zodanig of het instrument op zich: ‘De praktijk van de kerkmuziek is voor mij prioriteit. Het instrumentarium, daar doen we het mee.’ Toch is hij niet ontevreden met het Van Vulpen-orgel dat hij als organist van de Bergkerk in Amersfoort tot zijn beschikking heeft. Het is namelijk uiterst geschikt voor de werken van zijn favoriete componist: Johan Sebastian Bach. Diens muziek mist ook op Cees-Willem zelf zijn uitwerking niet: ‘In barre tijden werkt Bach altijd.’...more

  Link Aflevering

• #8 - Willem van Twillert kleurt graag buiten de lijntjes

  Luister

  Apr 12 2021

  Willem van Twillert is de vaste organist van de Johanneskerk in Amersfoort. Maar voor ‘Alle registers open’ wil hij even flink uitpakken. Daarom heeft hij Elsbeth Gruteke uitgenodigd in de Sint-Gertrudiskerk in Bergen op Zoom. Toen hij daar een cd opnam, is Willem als een blok gevallen voor het Ibach-orgel dat er staat. Het is groot, prachtig gerestaureerd én het biedt met 42 registers ruimschoots de mogelijkheid om buiten de lijntjes te kleuren. En dat is wel aan Willem besteed. Waar veel organisten bij het repertoire van de gebruikelijke componisten blijven, ziet hij het als zijn taak om een lans te breken voor onbekendere musici....more

  Link Aflevering

• #7 - Margreeth de Jong heeft gestreden om organist te worden

  Luister

  Mar 08 2021

  Al op haar 13de wist Margreeth de Jong dat het haar roeping was om orgel te gaan spelen. Om deze droom te kunnen verwezenlijken, moest ze zich echter ontworstelen aan het stenggelovige milieu waar ze in was grootgebracht. In deze aflevering van ‘Alle registers open’ spreekt Elsbeth Gruteke met haar. Over de strijd die ze heeft moeten leveren, maar ook over het enorme plezier dat ze haalt uit de muziek. En niet alleen uit het spelen. Gaandeweg kwam Margreeth erachter dat ze ook een groot talent heeft voor componeren. Op het orgel van de Nieuwe Kerk in Middelburg laat ze horen wat ze allemaal in huis heeft. Van stevige barok tot swingende jazz....more

  Link Aflevering

• #6 - Gerben Budding is ambassadeur van de oude kerkmuziek

  Luister

  Feb 08 2021

  De langste kerk van Nederland is de Sint Jan in Gouda. Sinds twee jaar is Gerben Budding daar werkzaam als organist. In deze aflevering van ‘Alle registers open’ gaat Elsbeth Gruteke met hem in gesprek. Al in de eerste groepen van de basisschool speelde hij denkbeeldig orgel op zijn tafeltje en verzuchtte de juf: ‘Kun je nou helemaal nergens anders aan denken?!’ Het was dan ook geen verrassing dat hij daar later zijn beroep van zou maken. Het is een verantwoordelijke functie. In een tijd waarin mensen steeds minder weten van de oude kerkmuziek ziet Gerben het als zijn taak om de rijkdom van deze muzikale traditie voor het voetlicht te blijven brengen. ‘We mogen dit erfgoed niet verkwanselen.’...more

  Link Aflevering

• #5 - Simon Stelling wil uit de ivoren orgel-toren

  Luister

  Jan 11 2021

  Al vanaf zijn 14de speelt Simon Stelling op het Steinmeyer-orgel in de Adventskerk in Alphen aan den Rijn. Daar ontmoet Elsbeth Gruteke hem in deze aflevering van ‘Alle registers open’. Ze spreekt met met Simon over de enorme restauratie van het orgel, en hoe het grote concert bij de heringebruikname helaas niet door kon gaan door corona. Maar het gesprek gaat vooral over Simons missie om uit de ivoren toren van de orgelwereld te breken. Overtuigd dat het orgel niet alleen iets is voor een selecte muzikale elite gaat hij met het instrument ‘de boer op’. Een popnummer als You raise me up speelt hij met evenveel genoegen als een werk van César Franck....more

  Link Aflevering

• #4 - Wybe Kooijmans speelt met ziel en zaligheid

  Luister

  Dec 14 2020

  Ditmaal is Elsbeth Gruteke voor ‘Alle registers open’ in de Grote Kerk van Naarden. Daar maakt ze kennis met Wybe Kooijmans en het 19de-eeuwse Witte-orgel, dat hij al meer dan dertig jaar mag bespelen. Wat daarbij belangrijk is? Dat je er je hele ziel en zaligheid in legt. In navolging van zijn grote voorbeeld Feike Asma probeert Wybe niet alleen goed te spelen, maar vooral ook om zijn publiek te bereiken. Inspiratie is daarbij het toverwoord; wanneer er in en door de muziek iets ontstaat dat het alledaagse overstijgt. Dat kun je niet oproepen én niet tegenhouden, is de ervaring van Wybe. Het beste wat je kunt doen is je openstellen en je goed voorbereiden. ‘Dan ben je er klaar voor om de inspiratie door te geven.’...more

  Link Aflevering

• #3 - Cor Ardesch is kerk-, stads-, én troostorganist

  Luister

  Nov 09 2020

  Cor Ardesch is ditmaal te gast in ‘Alle registers open’. Elsbeth Gruteke ontmoet hem achter de speeltafel van het Kam-orgel in de Grote Kerk van Dordrecht. Het was destijds eigenlijk niet zijn bedoeling om daar te solliciteren, maar toen de vacature in 1998 verscheen, kon hij de verleiding niet weerstaan. De kans was te mooi om te laten lopen. Zo werd hij er eerst kerkorganist, waarna in 2007 de benoeming tot stadsorganist volgde. In de corona-tijd werd daar nog een officieuze titel aan toegevoegd: troostorganist. Muziek kan mensen immers raken op een manier die woorden overstijgt. ‘Muziek laat iets zien van de goedheid van de schepping,’ zo citeert Cor een bekend theoloog. ‘En het stemt dankbaar om daar een rol in te mogen vervullen.’...more

  Link Aflevering

• #2 - Geert Bierling verbindt het hemelse en het aardse

  Luister

  Oct 12 2020

  In deze aflevering van ‘Alle registers open’ is Geert Bierling te gast. Zijn muzikale leven is nauw verbonden met de Pelgrimvaderskerk in Rotterdam Delfshaven. Als kleine jongen was hij al onder de indruk van het Bätz-Witteorgel dat hij er hoorde, wanneer hij zelf ter kerke ging. Later werd hij de vaste organist in diezelfde kerk en daar ontdekte hij zijn eigen stijl. Ook nu hij stadsorganist van Rotterdam is, komt hij nog steeds graag in Delfshaven. Daar ontmoet Elsbeth Gruteke hem. Geert neemt haar mee in zijn pogingen om het hemelse en het aardse in zijn muziek te verbinden....more

  Link Aflevering

• #1 - Willeke Smits put kracht uit het orgel

  Luister

  Oct 12 2020

  Voor de eerste aflevering ‘Alle registers open’ zijn we in Leiden. Hoog in de Hooglandse Kerk hangt het 16de-eeuwse De Swart-Van Hagerbeerorgel. Daar ontmoet Elsbeth Gruteke de vaste bespeelster: Willeke Smits. Zij vertelt over haar levenslange liefde voor het orgel en hoe ze het heeft leren bespelen. Dienstbaarheid is daarbij het kernwoord. Willeke wil dienstbaar zijn aan de luisteraars, aan het instrument en ook aan de liturgie. Kerkdiensten zijn bij uitstek de momenten dat ze de kracht van de muziek ervaart. Zeker het afgelopen jaar, waarin ze het zwaar had door de behandeling voor borstkanker, heeft dat veel voor haar betekend....more

  Link Aflevering